04/2005 Ruediger Niehl
Notes: Greek text not inserted; errata list at end of file not worked in; Could not identify errata list item in prelim: Pag. 4. fac. 2. lin. 1. fecit.; new TEI header; typed text - simplified structural tagging - no semantic tagging - no spell check


page 191, image: s223

VITUS POLANTUS.

POnane pagus est Palatinatus superioris prope Novoforum; unde oriundi Ponanti, postea Polanti dicti. Hic Vitus Polantus natus est anno Domini, millesimo, quingentesimo, vicesimo, in repub. honesta et oppido superioris Palatinatus Fobendres: honestis et vere nobilibus parentibus Georgio Polanto, et Anna ex antiqua Cocciorum familia.

Pater vir fuit singulari prudentia: et in Senatum eius oppidi lectus; qui quinquam id officium invitus suscepit; su sceptum tamen magna cum laude et ci vium commodo quasi decennium, et quod excurrit, gessit.

Ipse autem Polantus his non contentus, propria quoque animi decora adiecit. Nam cum ad literarum studia singulari naturae ductu praeter aetatem raperetur: starim a morte parentis, anno trigesimo secundo ad novam scholam in coenobio fontium salutarium, vulgo Heilsbrun, ubi Marchionum Brandeburgicorum sepultura, studiorum causa contendit; in qua cum utilissimis exercitiis ac rudimentis utrius que linguae excultus esset, amplius quinquennio, anno trigesimo octavo, cum aliis eiusdem scholae stipendiariis Tubingam venit, optimarum que artium profesloribus Dialectices, Rhetorices ac Geometriae praeceptis fese imbuendum commisit; in quibus sideliter institutus anno quadr a gesimo primam lauteam est consecutus. Cum proprer luem Tubingae grassantem aliquantisper secedendum esset, anno quadragesimo primo lngolstavium abiit: ubi ad priora utriusque linguae exercitia, dicendi doctrinam adiunxit; et caterarum optimarum humaniorumque literarum atq, adco totius Philosophiae studium.

Admiscuit et Poeticen, Musices antea ipsenon ignarus; qua supra modum fere delectatus, domi forisque versus faciebat. His artibus apprime instructus magnorum virorum sibi animos devinxit, et carus omnibus anno quadragesimo tertio ad supremos in Philosophia honorum gradus pervenit. Sed considerans praedictas artes, sicut iuventae prorsus necessariae sunt: ita ad altiora adspirantibus satisfacere non posse; ultto ipse genio
impellente incitatus, et simul clementi Othonis Henrici


page 192, image: s224

comitis Palatinati Bavariaeque Ducis quem sibi sua doctrina, et morum probitate, Maecenarem conciliarat; munificentia excitatus ac alacrior factus; altioribus insudare disciplinis coepit, ad iurisprudentiae studium se conferendo.

Et cum perversi esse animi pataret, ante quaerere gloriam, quam exercere laborem; sex iam annos et amplius, summos quosque et Germania et Italia et Gallia professores, maximo sumptu audivit, tautaque in legal bus studiis diligentia, tantoque profectu versatus est; ur et cito clarilsimo sub praeceptore ac Iureconsulto Andrea Alciato aliisque professoribus, quae tradebantur perciperet; et in Academiarum spatiis, si quando disputandum effer, palmam doctrinae obtinerer. Itaque anno quadragesimo octavo post rigotorsam, ut loquuntur, et diutur- nam examinis probationem, summis doctoratus infignibus, uno omnium facultatis Iuridicae in florentissima Ferrariensi Academia patrum et voto et suffragio, fuit ornatus.

Cum autem linguae Italicae probe gnarus effer; subiit inde eius mentem peragrandae Europa desiderium; et rotius Italia et Gallia peregrinatione per annum suscepta, praeter literas, mores hominum et urbium cognovit multarum.

Mox ad maiora animum adiecit, et in Germaniam reversus Spirae ad fori praxin sese contulit; et cum annos fere duos, in Camera Imperiali Affessorum ac Iurcconsultorum congnosset responsa, sententias ac consillia; iam se patriae civibus et Rei pub. dedidit, ab Othone Henrico, comire Palatino Electore, inter consiliarios cooptatus.

Ibi tum, cum esser singulari praeditus eloquentia, ad Carolum V. Imperatorem, in expedivadis Domini ac Mooecenatis sui, aliorum que principum causis gravissimis, ut tune Reipu- blicae status ferebat, legatus ire fuit iussus. Cuius aulam cum annum fere per Brabantiam Flandriam ac Hannoniam esser secutus; non modo legarionis negotia praclare et feliciter expedivit: verum etiam ob raram animi dexteritatem, prudentiam et fidem, ab ipso lmperatore insignibus ac privilegiis anno quinquagesimo quarto Bruxellis fuit decoratus; et ita quasi iure postliminii pristinae sui generis nebilitati restirutus, antiquam illam et nobilem Polantotum familiam ab interitu vindicavit. Hisce ergo ipse honoribus non elatus, sed magis exciratus Rei pub curam neutiquam abiecit aut laborem subtersugit; sed cum Otho Henricus diem suum aliquanto {* 1559. d. 12. Febr. Adseiscitur in senat. summum a Fr 3. Pal. El.}post obiisler, supremi quoque consiliarii officium, apud Eridericum tertium Palatini Electoratus successorem magnototus Curiae favore est nactus.

Eam dignitatem tanta dexteritare, prudentia, sapientia, modestia, humanitate erga omnes, gessit; sic omnia huius munia


page 193, image: s225

officiaquive excelso et infracto suscepit animo, tantaque celeritate rot ingruentes curiae Palatinae et Romani imperii negoriorum fluctus confecit; ut interim tamen non postremum optimis literarum studiis locum reliquerit. Ab hoc principe in maximis periculis arque gravissimo et acerbissimo Reip casu ad D Maximilianum Augustum et Angliae reginam, Imperiique Electores missus, legari aliquoties munere fideliter defunctus, cum laetitia princis sin et curiae revenit.

Mundo tandem valedicit Haidelberga, anno millesimo, quingentesimo, septuagesimo secundo, die vicesima septima Ianuarii: sepultus ibidem in choro ad D. Petri cum elogio epitaphio eiusn odi:

VITO POLANTO V. NOBILISS. ET CLARISS. I. U. DOCTORI, AC COMITI PALATII LATERANENSIS, ILLUSTRISS. PRINCIPP. D. OTH. HENRICI, ET D. FRIDERICI III. PALAT. ELECT. CONSILIARIO PRAECIPUO, MARITO AC PATRI CARISS. CORDULA BOTZHEMIA, UXOR ELUS, LIBERIQUE SUPERSTITES MAESTISSIMI, HEU MULTIS CUM LACRYMIS H. M. F. C. T VI. CALEND. FEBR. AN. SAL. CIC. IC. LXXII. Aetatis autem suae LII.

Hoc tumulo Viti rcquiescunt membra Polanti,
Iurisperiti nobilis:
Qui varias iuvenis linguas edoctus et artes,
Doctores ad gradus iit.
Post a consiliis Henricum iuvit Othonem:
Et hund sequutum principens.
Quorum nomisnibus varias legatus in oras,
Ad Casares missus fuit.
A Carolo Quinto meriio virtutis et artis
Factses Palatinus Cormes


page 194, image: s226

In Christo placida finivit tempora vita:
Res dulcis in Christo mori.

Fuit vir multis praeclaris a Deo ornatus donis ac virtutibus, eloquentia suavi, iudicio givai, doctrina polita, gravitate ac comitate singulari: et quod caput pierate sincera. Non erat tumidus in laetis, nec timidus in adversis: ita mundo utens, ut de mundo eum non esse appareret. In monendo placidus; in consulendo severus; erga suos facilis: hospitalis erga alienos: et pro facultatum modo liberalis.

Eruditionem eius et in posteritatem affectum testantur monumenta, quae elaboravit, de quibus sunt:

Quaestiones earum que distinctiones in libros codicis Iustinians Imperatoris, incerti auctoris, ex vetusto M. S. exemplari descriptae, opera, studio et sumptibiis huius Polanti in lucem editae. Acccssit etiam eiusdem auctoris fragmentum distindtionum in digestumvetus, cum indice quaestionum: Petri a Bella Pertica Galli Iureconsulti vetustiffimi ac subtilissimi comentaria in ss. novum, videlicet ad 43. 44. 45. 46. et 49. pandectarum 1 bros, ex vetusto M. S. exemplati. Item explicationes singulares, sive ut nunc vocant, repetitiones eiusdem Petri a Bella Pertica in aliquot 11. ff. veteris, et codicis Iustiniani, per eundem Polantum ab innumeris vereris editionis mendis repurgatae, genuinaeque quantum fieri potuit restitutae cum triplici indice et tam Imperatoris quam Galliar regis privilegio.

Ex descriptione vita et obitus Viti Polanti M. S. monumentis Haidelbergens.